05.05.2016 PERŞEMBE

   Konaklanan otelden sabah saat 07:00 da ayrılarak Budapeşte’ye yola çıkıldı. Saat 10:30 gibi Budapeşte’ye varıldı..İlk olarak Kahramanlar Anıtı’na gidildi.. Kahramanlar Meydanı- Binyıl Anıtı Macaristan’ın bininci yılı anısına 1896 yılında dikilmeye başlanmış ancak tamamlanması zaman almıştır. Macarların Aziz ve muhterem Kral'ı  İstvan zamanında Hristiyanlığa geçişi tasvir edilir.

Macarlar, tarihlerindeki önemli liderlerin heykellerini meydan dikerek onurlandırmışlar. Her ismin, heykelinin altında da, yaşamından bir kesiti anlatan rölyefler bulunmakta. Macaristan'ın tarihi, Osmanlı tarihi ile iç içe. Tüm müzelerindeki en önemli unsur, Türklerle olan savaşları. Heykelleri dikilen kahramanlarının da büyük kısmı, bir şekilde Osmanlı tarihinde yer alıyor.

Kral Hunyadi Janos. 1444'de Varna'da Haçlı ordusu ile 2. Murad'ın karşısında canını zor kurtararak kaçar. Kral 1. Lazlo'nun bu savaşta ölmesi üzerine 1446'da V.Lazlo'nun çocuk yaşta olması sebebiyle kral naibi olarak 1456'ya kadar Macaristan'a hükmeder. 1454'da Osmanlı ordusunun, Belgrad'ı kuşatmasında yaptığı savunma ile şehrin alınmasını engellediği için ulusal kahraman sayılır.

Tököli İmre'nin yaşamı da Osmanlı ile iç içedir. Erdel Prensi'dir. Habsburg'lara düşman olduğu için veziriazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa'nın himayesine girmek ister. 1681'de Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın izni ile kendisine Ortamacaristan krallığı verilir. Osmanlı ordusunun yanında avrupanın kutsal ittifak devletlerine karşı savaştı. Almanları bozguna uğrattı. Zenta yenilgisinden sonra Osmanlı'ya sığındı. İzmit'te ikamet etti. Karlofça görüşmelerinde Avusturya israrla istediyse de Osmanlı, onu iade etmedi. 1705'de İzmit'te öldü. Kullandığı mühürde "Muin-i Ali Osman'a itaat üzereyim emre, Kral-ı Orta Macar'ım ki namım Tökeli İmre" yazardı. Resmi törenler ve kutlamalar bu meydanda yapılır, Meydanın ortasındaki büyük sütun ve çevresi. Sütunun altında Macaristan tarihinin önemli kahramanlarının heykelleri bulunmakta. Alanın güney tarafında kalan "Güzel Sanatlar Müzesi"bulunur,

Budapeşte’ye giden herkesin mutlaka ziyaret ettiği yerlerin başında bu geniş meydan gelir. Macarların, bugün sahip oldukları topraklara gelip yerleşmelerinin ve burayı yurt edinmelerinin 1000.yılı anısına 1896 yılında inşaatına başlanan bu alan anıtların inşası 1929 yılında tamamlanmıştır. Meydanın ortasındaki anıtı üç temel parçaya ayırarak incelemek mümkündür. Bunlardan birincisi, meydanın ortasında yerde bulunan anıt mezardır. Etrafı bir zincir ile çevrili olan anıt mezar ‘Cenotaph’ olarak adlandırılır. Yarısı Latince yarısı ise Yunanca kökenli olan bu kelime, ‘Boş Mezar’ anlamına gelir ve içinde herhangi bir gömü yoktur. Yapı, uluşun bağımsızlığı ve halkın özgürlüğü için hayatını veren kahramanlara adanmıştır.
Boş mezarın hemen arkasında, yüksek bir kaide görülür. Kaidenin üzerinde yüksek kolonun üzerinde, bir elinde Macar Krallığı’nın ilkkralı olan ve daha sonra azizlik mertebesine yükseltilen İstvan’ın (Aziz Stephan)’ın kutsal olarak kabul edilen Macaristan tacı, diğer elinde ise Piskoposluk hacı taşıyan Cebrail bulunur. Kolonun hemen altında ise, atlara binmiş olarak yedi kişinin heykeli yer alır. Bu kişiler, Macar halkını Karpatlar’a getiren ve Macar halkının kurucuları olarak kabul edilen yedi kabilenin liderleridirler. En önde bulunan kişi, Macarların büyük prensi olan Arpad’dır. Solunda ve sağında ise diğer kabilelerin liderleri olan Elod, Ond, Kond, Tas, Huba ve Teteny yer alır. Bu heykellerin ardında ise, birer kanat şeklinde sola ve sağa doğru yerleştirilmiş, öndeki kaide ve heykellerle bir bütünlük sağlayan iki adet kolonlu yapı bulunur. Her bir kanatta 7’şer adet olmak üzere Macar tarihinde önemli roller almış olan 14 önemli kişinin heykelleri bu kolonların arasında yer alır.

Soldan sağa doğru kolonlarda yer alan kişiler:
01. I.Stephan (Istvan)
02. I.Ladislaus
03. Coloman
04. II.Andrew
05. IV.Bela
06. I.Charles
07. I.Louis
08. Janos Hunyadi
09. Matthias Cornivus
10. Istvan Bocskay
11. Gabriel Bethlen
12. İmre Tököly
13. II.Francis Rakoczi
14. Lajos Kossuth

Heykellerin yer aldığı kolonlu yapıların üzerinde, her birinde ikişer adet olmak üzere toplam dört adet daha anıt heykel yer alır. En solda elinde tırpan tutun bir heykel ve tohum atan bir kadın heykeli görülür. Bu figür çalışma ve bolluğu sembolize eder. Tam en sağda ise yine elinde bir heykel tutan bir adam ve yine elinde nişan şeridi tutan bir kadın heykeli görülür. Bu heykeller ise bilgi ve zaferi sembolize eder. Kolonlu yapının orta kısmında ise yüzleri birbirine bakan ve savaş arabaları içinde betimlenmiş iki kadın figürü görülür. Soldaki kadın elinde savaş sembolü olan bir yılan görülürken, diğer kadını elinde ise barışın sembolü olan palmiye görülür.

​

​

             Kahramanlar Anıtın'nın ziyaretinin ardından Gül Baba Türbesi’ni ziyaret edildi.

             Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ı etkileyen ve Avrupa taaruzlarına katılan önemli bir Bektaşi Babası dır. Hayat yolu Evliya Çelebi tarafından yazılı kaynaklara geçirildi. Gül Baba'nın Budapeşte’de türbesi ve heykeli bulunuyor. Başından gülü elinden ise tahta kılıcı eksik olmazmış. Savaşlarda başının üstünde bir gül taşıdığı için Gül Baba diye anıldığı rivayeti nesilden nesile iletilir.

1481'de II. Bayezid döneminde Galata'nın üstleri, Perşembe Pazarı'nın Voyvoda Konağı'nın yukarılarına düşen bölge, sık ağaçlarla kaplı ve avlanmaya müsait bir bölgedir. Sultan II. Bayezid mevsim kış olmasına rağmen bu bölgede avlanırken, bir av dönüşünde, günlerini, yetiştirdiği gül fidanları arasında ibadetle geçiren Gül Baba' ya rastlar. Gül Baba'nın kendisine sarı ve kırmızı güller sunmasından memnun olan Sultan, kendisinden dileğini sorar. Adını yetiştirdiği güllerden alan Gül Baba, bahçesinin ilerisindeki tepeyi göstererek, "Bu tepeye, mekteb-i irfan tesis ile, orada okuyup yazanları hizmet-i hümayununda istihdam eyle, vakti gelince devletine lazım olur" der. Sonuçta devlete görevli yetiştirmek amacını güden Galata Sarayı kurulmuş olur

Sayısız savaşa katıldıktan sonra, 1526 yıllında Kanuni’nin daveti üzerine Gül Baba Budin seferine katılıyor. 1531 yılında Budin'e gelmiş ve 10 yıl burada yaşamıştır. 1 Eylül 1541 yılında vefat etmiştir. 2 Eylül 1541 tarihinde 200 bin kişinin cenaze namazına katıldığı bilgileri Evliya Çelebi'den sözlü gelenekden yazılı kaynaklara dökülür. Yalnız Türkler tarafından değil aynı zamanda Macarlar tarafindan da çok sevilen ve Halen Macaristanda Gül Baba adıyla yaşatilan efsanevi bir kişiliktir. Aynı isimle bir macar filmide mevcuttur. Evliya Çelebi, elinde büyük bir tahta kılıçla savaşlara katılan Gül Baba'ya bu lâkabın verilmesine, daima bir gül taşımasının sebep olduğunu da belirtmiştir.

Gül Baba Budapeşte'de bir yüksek tepeye gömülür ve tepeye "Gültepe" adı verilir (Macarca. Rózsadomb). Türbesinin yanına yaptırılan Gül Baba Bektaşi Tekkesi, 1686 yılında yıkılmıştır. Bir diğer kaynağa göre Gül Baba'nın iki mezarı daha vardır. Bunlardan bir tanesi, Galatasaray Lisesi'nin arka bahçesindedir ve sembol mezardır (makam). Mezar ise Boğazkesen'den Tophane'ye inen yolun sağında bulunan Gül Baba sokağındaki caminin avlusundadır. Mezar I. Abdülhamit zamanında onarılmış ve başına kitabeli bir taş dikilmiştir.

Ordu sefere çıktığında, Osmanlı Yeniçeriler döneminde, askerlerin ruhlarını güçlendirmek için dervişler, saz ozanları de sefere katılıyor, mola zamanlarında dualar okunuyor, destanlar söyleniyordu. Dervişler, saz ozanları gerektiğinde silâhlanıp savaşa da katılıyorlardı. Gül Baba, savaşlara katılan dervişlerden biriydi.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

          Gül Baba Türbesi’nden ayrılırken Macar halkının hayranlık duyduğu büyük liderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün adının burada bir caddeye verildiğini gördük.Ayrıca       burada  bir de Türk caddesi olduğunu öğrendik. Macar halkının Türklere karşı olumlu yönde bir sempatisi var olduğu çok net olarak görülüyordu. Bu arada Budapeşte’ye gelen 7 boydan 3 nün Türk boyu olduğu biliniyor.1 boyunda Türk olup olmadığı konusunda araştırma yapılıyor.

​

         Daha sonra Abdurrahim Abdi Arnavut Paşa’nın mezarını ziyaret ettik.

Mezar taşında ‘Bu yerin yakınında yaşamının 70.yılında şehit düştü.

KAHRAMAN DÜŞMAN RAHAT UYUSUN yazıyordu.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

     Bir sonraki durağımız Budapeşte Kütüphanesi oldu.

Macaristan Orta Avrupa'da Türkiye'nin yedide biri kadar büyüklükte bir halk cumhuriyeti.

Macaristan Cumhuriyeti ya da kısaca Macaristan, Avusturya, Slovakya, Ukrayna, Romanya,

Sırbistan, Hırvatistan ve Slovenya ile komşu olan, denize kıyısı olmayan, Avrupa Birliği üyesi

bir ülkedir. Orta Avrupa ile Balkanlar arasında bir ovaya yayılan Macaristan, Türk'lerin son

400 yıllık tarihinde yakın ilişkiler geliştirmiş oldukları bir ülkedir. Berlin'den sonra Orta Avrupa

nın en büyük ikinci şehri olup, Macaristan nüfusunun beşte biri de burada yaşamaktadır.  

Orta Macaristan'ın kuzeyinde, Tuna Irmağı üzerindedir. Irmağın batı (sağ) kıyısındaki Buda,

doğu (sol) kıyısındaki Peşte ve Buda'nın kuzeyindeki Obuda şehirlerinin 1873'te birleşmesiyle

Budapeşte ismini almıştır.

    Şehrin farklı yerlerine yapılan ziyaretlerin ardından otele geri dönüldü.

​

​